Không phải trường giáo dưỡng, không phải trường công lập được đầu tư, ngôi trường này nhận về tất cả những thanh thiếu niên có nhu cầu đi học, dù không nơi nào dám nhận họ nữa.

Chở “chuyến đò cuối”

Trường THPT Đinh Tiên Hoàng (Hà Nội) từ khi thành lập cho đến nay đã tròn 20 năm nhưng vẫn kiên trì với tiêu chí tuyển sinh: không hề lựa chọn người học.

Học sinh (HS) cá biệt, bị tất cả các trường học công hay tư trên địa bàn thành phố từ chối, nghe thấy tên đã lắc đầu quầy quậy thì trường Đinh (cách gọi hài hước và âu yếm mà HS và giáo viên dành cho trường) nhận hết. Thậm chí, nếu phải chọn giữa một HS ngoan ngoãn, học giỏi với một HS hư, thì hiệu trưởng trường Đinh sẽ dang tay đón đứa học trò thứ hai.

Giáo viên và học sinh cùng trao đổi – Ảnh Ngọc Thắng

Đây chỉ là một trường phổ thông dân lập, không được nhà nước đầu tư kinh phí hay nhân lực để làm việc này. Người sáng lập ra ngôi trường này cũng chẳng phải là người có khả năng kỳ diệu hoặc thích… chơi trội. 20 năm dẫn dắt, chèo lái con thuyền không một ngày lặng sóng đã chứng minh điều ông tâm niệm: Nếu ở đâu cũng chỉ chọn HS ngoan thì những thanh thiếu niên hư sẽ không còn cơ hội để sửa mình. Đó là một điều mà bất cứ ai cũng thừa nhận và cảm phục. Làm cho một thanh thiếu niên bớt hư một chút khó hơn gấp nhiều lần nhận một HS giỏi về để bồi dưỡng để giỏi hơn.

Tiến sĩ Nguyễn Tùng Lâm, Hiệu trưởng của trường đồng thời cũng là Chủ tịch Hội Tâm lý học của TP.Hà Nội, cho rằng chính ở đây, những người thầy đã biết cách “chạm” được đến những “ngõ tối” nhất của HS cá biệt, đặc biệt, dị biệt.

Hiện nay mô hình phòng tư vấn tâm lý, hướng nghiệp cho HS trong trường phổ thông vẫn chỉ đếm trên vài đầu ngón tay ở ngay giữa TP.Hà Nội, thì cách đây 20 năm, văn phòng tư vấn học đường của Trường Đinh Tiên Hoàng đã ra đời. Đây cũng là trường đầu tiên chủ động đưa môn kỹ năng sống, giá trị sống vào giảng dạy.

20 năm, trường Đinh đã thu nạp hàng chục nghìn thanh thiếu niên, có năm đầu vào tới hơn 60% HS yếu kém về học tập văn hóa, chừng 30% có vấn đề về đạo đức. Nhẹ thì là gây gổ, mất trật tự trong giờ học, lười biếng, cẩu thả, bê tha, trốn học, gian lận trong học tập; nặng thì là trộm cắp, vô lễ, đánh nhau, uống rượu, đánh bạc, nghiện ma túy…

Giáo viên, đặc biệt là những giáo viên chủ nhiệm ở trường Đinh vì thế được trao một trọng trách vô cùng đặc biệt, họ được ví là người chở những “chuyến đò cuối”, với những HS từng bị từ chối ở các chuyến đò khác.

Trò đặc biệt thầy cũng khác biệt

Mỗi HS cá biệt theo một cách khác nhau nên giáo viên chủ nhiệm ở trường này cũng không áp dụng “cứng” một biện pháp giáo dục nào. Mỗi giáo viên, chuyên gia tâm lý ở trường này đã chọn một phương cách khác nhau để ít nhất hiểu được HS của mình đang nghĩ gì, đang gặp phải vấn đề gì.

Mỗi tháng, Trường Đinh Tiên Hoàng có 2 tiết học dành để dạy về giá trị sống, kỹ năng sống. Tiết học này không có trong chương trình giáo dục bắt buộc nhưng là yêu cầu không thể thiếu. Cô Trần Thu Hằng, một giáo viên chủ nhiệm nêu bí quyết: “Tôi sử dụng các tiết học đó để khám phá những phần im lặng trong mỗi HS. Qua tiết học, không chỉ HS thu nhận được một điều gì đó về giá trị sống mà giáo viên chủ nhiệm cũng có một bài học, cũng biết thêm về những điều mới từ chính các em”.

Thầy Đỗ Văn Giảng – Giám đốc Văn phòng Tư vấn của trường, được trao nhiệm vụ như một “quan sát viên”, chia sẻ: “Tôi đặc biệt khâm phục những giáo viên chủ nhiệm ở đây. Họ “bám” HS dai dẳng đến bất ngờ. Họ hiểu các em từ chân tơ kẽ tóc, điều mà không ít người cho rằng “rỗi hơi” ấy đã giúp họ thấu hiểu và thông cảm với những cảnh ngộ trớ trêu, những mất mát tình cảm và những uất ức của các em. Đó cũng chính là điểm tựa cho mọi giải pháp giáo dục trở nên có hiệu quả. Chính những tấm lòng người thầy và những bài học đắt giá ở ngoài đời khiến các em đó tìm đúng đường đi.

Tuệ Nguyễn ( thanhnienOnline )