Giúp trẻ vui chơi và phát triển
17/03/2014
Phát triển tư duy cho trẻ em
07/04/2014
Giúp trẻ vui chơi và phát triển
17/03/2014
Phát triển tư duy cho trẻ em
07/04/2014

Theo đà phát trin ca cuc sống hin đi, mt số vn đ sc khe đã ny sinh do hu qu ca xã hi công nghip hóa, gây nh hưng xu đến sc khe tr em nhưng ít đưc c bc cha m quan tâm. Lâu ngày sẽ sinh ra bnh tt. th k đến 10 yếu t sau đây:

1. Tai nghnh nng vì tiếng n

Thống kê gn đây ca T chc Y tế Thế gii (WHO) cho thy trong số tr em nghe kém c hai tai, có đến 61% không phi hu qu ca bnh mà do nh hưng ca tiếng n.

Ngun gc khuy động không gian yên tĩnh ngày nay có rất nhiu: từ nhng loa nhc công sut cao các tụ đim ca nhc, loa nghe nhc cá nhân, tiếng còi, tiếng gm rú ca xe, tiếngn từ những khu vc sn xut v.v... Tr ng nhỏ, tác hi ca âm thanh càng ln, gây tn hi cho thính lực, nht vi các loi đ chơi phát ra tiếng n mà bé tng chơi.

Mt công trình kho sát đi trà trong nhiu năm ti M bng phương pháp thính lc đ đã phát hin có đến 11,4% tr em từ 619 tui b d tt ở tai, tr nam nhiu hơn n và tùy thuc vào la tui. Trong 597 tr có thính lc đ bt thưng thì có 18% nghe bình thưng, 57% sc nghe gim nh, 20% gim trung bình và 5% s b điếc. Công trình nghiên cu đi đến kết lun ti M đã có khong 5,2 triu tr em b ri lon thính giác có th dn đến điếc. Tiếng n trong i trưng sống công nghip hóa mt tác nhân quan trng gây ra tình trạng này.

Ngoài vic gim thính lực, tiếngn còn làm tr không nghe đưc tiếng ngưi ln, vn là phương tin giúp tr mau nhn biết ngôn ng, do đó làm bé chm biết nói.

 

2. Nước c dn có phi là thuc b máu?

Nhiu bà m mun con b máu, đã dùng c c dn pha sa cho con. Ðây mt sai lm trầm trọng có th gây ng độc và dn đến t vong. Sai lm phát xut từ ch máu có màu đ, vitamin B12 b máu màu đ, nưc c dn cũng màu đ, từ đó dn đến ng nhn dùngc c dn pha sa sẽ có tác dng b máu.

ng năm, c khoa nhi cũng như những bnh vin nhi c ta vn thường phi tiếp nhn các ca cấp cu ng độc do cha m dùng nưc c dn pha sa cho con uống, làm trb suy hô hp do dư lưng nitrat trong thuc bo v thc vt. Nitrat, nitric trong nưc cdn khi vào cơ th sẽ bám vào hng cầu, biến ion st nh (Fe 2+) thành ion st tam (Fe 3+), làm mt kh năng chuyên ch oxy trong tun hoàn máu khiến cơ th tím tái, suy hô hp, thm chí có th dn đến tử vong. Ðiu nguy him là tuy tr b suy hô hp nhưng li không thbng oxy được, do không th gn kết oxy vào máu từ bnh methemoglobine máu do nưc c dn gây ra.

 

3. Ng đc do thuốc chng nôn

Mùa du lch, cha m thưng đưa con đi chơi xa. Tình trạng say tàu xe sẽ d xy ra. Trong trưng hp này, cha m thưng cho con dùng thuốc chng nôn không qua ý kiến bác sĩ. Thuc quen thuc hot cht Metoclopramide HCl (vi nhiu tên bit dưc), thưng đưc dùng trong hi chng to ngưc d dày thc qun, các th thut chn đoán như ni soi ruột non và n khi tr liu ung t. Vic ng Metoclopramide cho tr cần thn trng vì có th gây ra các phn ng ngoi tháp. Và khi đưa tr cp cu, nếu ngưi nhà không nói rõ đã dùng thuốc này thì có th làm bác chn đoán nhm và điu tr không đúngng.

 

4. Bt cn trong gia đình

Với tr em, phn ln thi gian trong nhà. Ðây cũng là nguyên nhân gây tai nn nếu cha m không có bin pháp phòng nga: chng hn b bng do đ ni canh, sờ trúng đin đến nut luôn bch thuc... Các tr trai i 5 tui vi bn cht hiếu động thưng db tai nn trong gia đình nht. Té ngã nguyên nhân đng đu, tiếp đến là bng, ngt th, ng đc.

 

5. Dùng thuc cu th

Sự dùng thuốc cu th cũng là nguyên nhân gây nhiu tai họa đáng tiếc cho trẻ. Vic tự ý dùng thuc nh mt cha corticoid trong thi gian dài cũng có th làm mt bé sau này bmù...


 


6. Thiếu quan tâm chăm sóc

Thi gian gn đây, y học đã báo đng v nh trạng thiếu ht tinh trùng đàn ông (gim 50% trong na thế k qua). Nhiu yếu t đưc xem là nguyên nhân như sự ô nhim môi trưng, thng tng ozon, tiếngn, stress, thuc lá... Các tác giả Ðc va b sung thêm mt yếu tố na, đó là lót tr em bng plastic sẽ làm tăng nhit đ bìu tinh hoàn. Mà đi vi nam gii, vic sn xut tinh trùng có th b biến đổi nếu nhit đ dch hoàn tăng lên dù ch 10C. T phát hin này, có th nghĩ đến vic dùng tã lót bng cht liu khác đkhông làm tăng nhit đ bìu tinh hoàn.

 

7. Cho bé bú sa bò quá sớm

Theo Vin quan sát dinh dưng tr em thì vic cho bé bú sa bò quá sm có th sẽ nh hưng xu đến sc khe ca trẻ, làm tr b thiếu st, d dn đến các bnh như thiếu máu, gia tăng bnh nhim trùng đưng hô hp, bnh tai mũi họng và đưng tiêu hóa. Mặt khác sự dư tha protein sẽ dn đến bnh béo phì sau này. Vì thế các chuyên viên dinh ng khuyên không nên dt sa m quá sm trong năm đu, thm chí có th kéo dài thi gian bú sa m đến năm th ba. Vic cho bé ăn dm nên thực hin từ từ vi thực đơn giàu cht st như tht đỏ, trng...

 

8. Trẻ em b thiếu ng

Ngày nay vi sự phát trin c phương tin truyn thông và gii trí gia đình (như TV,

Video, Games...), tr thưng có khuynh hưng ng mun đ xem phim hoc chơi game. Vic thiếu ng sẽ nh hưng xu đến sự phát trin trí tu ca tr từ 515 tui. Theo một công trình nghiên cu ti Israel, nhng tr ng ít đi 1 giờ trong vài đêm thưng hay bmt mi vào bui ti và đt đim kém hơn c bé ng đ gic trong nhng trắc nghim phn ứng nhanh v trí nh. Ngoài ra c thc ung có gaz hoc chứa nhiu cafein cũng có th làm ri lon gic ngủ, gây nh ng xu đến hành vi ca tr (Theo một công trình nghiên cu ti Ðại hc Ohio (M) trên 191 thiếu niên trong hai tun).

 

9. Say mê vi tính

Hin nay máy vi nh gia đình đang rất ph biến, nht là ti c thành ph ln. Nếu không kim tra trẻ, đ c cháu chơi game trong nhiu giờ sẽ dn đến mt mt, nhc đu, bun nôn, ca k đến các tác hi do đin từ trưng ca máy vi nh gây ra. Vic ngi quá lâu bên máy vi tính còn làm cho tr lưi hot động, mt yếu t n bn trong quá trình phát trin cơ th. Vi tr nh, mi ngày không nên đ ngồi quá 1,5 gi bên máy vi nh. Do mt tr rất nhy cm vi ánh sáng cũng như đin ttrưng từ màn hình máy nh phát ra, nên d dn đến khô mt, nhc đu. Ngoài ra, mt số trò chơi mang tính bo lực sẽ gây ng thng thn kinh trẻ, do đó cha m phi tng xuyên kim tra ni dung ca trò chơi cũng như thi gian chơi ca trẻ.

 

10. Thiết b trưng hc y bnh tt

Theo một kết qu kim tra năm 2002, có 96% số trưng sử dụng bàn ghế hc sinh sai quy ch m cho học sinh mt mi, u oi trong gi hc và có th dn ti vo ct sng, cn vin th sau này. Ngay c nhng trưng thuc hng tt, tình trạng vn không kh quan vi 40% học sinh phi ngồi sai tư thế do c loi bàn ghế này. Nhưng đây là mt vn đề tng th thuc phm vi xã hi, ngoài tm vi ca gia đình

 

DS. TRƯƠNG TT TH

(Sức kho & Đi sng)    

Lê Khanh
Lê Khanh
Chuyên gia tâm lý